Tool, Ziggo Dome Amsterdam, 27 mei 2024
Tool begon eigenlijk al twee uur voor de officieel aangekondigde starttijd. In de hamburgerzaak waar ik met muziekvriend Herman en zijn zoon Jesper at, schalde de muziek al op oorlogssterkte door de ruimte. En nee, de serveerster hield er niet per se van, arme meid, want Tool is vooral veel. Heel veel. Héééél veel en héél aanwezig.
Om tussen hamburger en Tool even bij te komen was het dan ook goed om even op adem te komen. Bij Night Verses, een trio die de geuzennaam “Rush met ADHD” kreeg toebedeeld. Weinig rust dus, maar wel een indrukwekkend voorprogramma met vooral een waanzinnige drummer. Dit alles werd overigens nog zittend genoten, want zoals de muziek van Tool streng en strak is, zo zijn ook hun regels. Zitplaatsen. Absoluut niet filmen of fotograferen. Pauze, 12 minuten, op de seconde af. Ik vind streng eng, maar bij Tool ben ik vergevingsgezind, als blijkt dat de aan mij gevraagde discipline wordt beloond met tónnen meer discipline vanaf het podium. Bovendien blijkt het punt van die zitplaatsen vanaf de allereerste tonen een niet haalbaar ding, iedereen staat meteen. En staat dan ook een werkelijk niet te beschrijven onaards spektakel mee te maken! Het is al bekend, knetterharde, muzikaal-technisch complexe en polyritmische muziek, met Ziggo-vullende visuals. Maar deze keer was het helemaal perfect (op een technisch probleem van 12 seconden na en héél af en toe een zangstem van Maynard James Keenan die de goeie hoogte zocht, maar tóch was het perfect!). Het volume was weliswaar op orkaansterkte, maar tegelijk zó mooi uitgebalanceerd, ieder pingeltje van drummer Danny Carey (en dat waren er heel veel) was goed te horen, de plukkende aanslag van de prominent aanwezige riffende bas van Justin Chancellor was te vernemen en het gitaargeluid van Adam Jones sneed reepjes door de kleuren die door de ruimte van Ziggo kolkten. De kolossale wand met visuals, kleuren, animaties, visuele echo’s, schijnwerpers, lasers, stroboscopen, sleurde je nóg meer deze imposante belevenis binnen.
Tool bestaat inmiddels meer dan 30 jaar, en was altijd vernieuwend. Dat kun je niet eeuwig blijven, maar je kunt de vernieuwingen die je bracht wel bestendigen en in kwalitatief oogpunt vervolmaken. Dat is wat Tool gedaan heeft. Hun muziek wordt bij de metal gerekend, maar is wat mij betreft genre-overstijgend en staat daarmee op eenzame hoogte.
Forty six & 2 werd node gemist, Schism ook. Maar daarvoor in de plaats een paar oude krakers van de eerste platen en uiteraard veel van Fear Inoculum (waaronder het magistrale Pneuma), uit 2019 inmiddels alweer. Tussendoor nog een kijkje in het hoofd van Danny Carey (althans: Wat je ziet vanaf zijn positie als drummer en dat is verbluffend om te zien). En als afsluiter Stinkfist, inclusief de altijd wat unheimische video die erbij hoort.
Na afloop verzuchtte ik dat dit het beste Tool-concert is wat ik meemaakte. Maar ik maakte de relativering erbij dat ik dat mogelijk ook bij de vorige heb gezegd. Tool maakt muziek zoals we ons leven zouden moeten leiden: Denken én voelen, allebei zo intens mogelijk. Volgens mij had ik nog niet gezegd dat Tool volgens mij de meest dansbare niet dansbare muziek maakt die er bestaat!