Stel dat u op vakantie gaat met het vliegtuig. Vlak voordat u het vliegtuig instapt ziet u de piloot. Een groezelig type. U twijfelt even of het nou kerosine of alcohol is wat uw neusvleugels passeerde want de kauwgumbellen die de man af en toe blaast en die dan met een knal uiteenspatten maskeren het: aardbeien. Het verkreukelde shirt dat vast ooit wit is geweest, piekt zijn openstaande gulp uit. U slikt even en vraagt met een dun stemmetje voor de zekerheid aan een lid van het cabinepersoneel of ze goede ervaringen heeft met deze piloot. Die legt u uit dat ze dat ook niet weet, dat het beleid van de maatschappij veranderd is en dat er op iedere vlucht weer een ander team wordt samengesteld. Wel weet ze te garanderen dat deze piloot zijn brevet heeft, althans, dat is haar verzekerd. En daarmee maakt het immers niet uit wie het vliegtuig bestuurt? Zolang hij zijn brevet maar heeft, is iedere piloot inwisselbaar. Toch?
U besluit dat u volgend jaar tóch maar weer naar de camping in Otterlo gaat.

Vertrouwen
Wat hier speelt is een gebrek aan vertrouwen. Kan best zijn dat deze piloot zijn brevet heeft, maar het gaat hier om uw veiligheid en subtiele signalen zeggen u dat die veiligheid hier wel eens in het geding kan zijn.

Precies dit gebrek aan vertrouwen, deze aarzeling over veiligheid, maken we als (huis)artsen dagelijks mee in de spreekkamer als het om medicijnen gaat. Door het preferentiebeleid is bepaald dat de arts per medicijn alleen nog maar de stofnaam voorschrijft in plaats van een merk. De apotheker moet dan op basis van het inkoopbeleid van de zorgverzekeraar een zogenaamd preferent middel afleveren. En dat kan per 3 maanden verschillend zijn.

Het goede nieuws is dat we hiermee in de afgelopen 5 jaar naar schatting 100-200 miljoen euro per jaar bespaard hebben. Het slechte nieuws is dat dit een hele hoop ‘gedoe’ heeft gekost. En met gedoe bedoel ik: Discussies in apotheek en in de spreekkamer. Onduidelijkheid over namen van geneesmiddelen. Fouten en bijna-fouten. Ingewikkelde gesprekken met babylonische spraakverwarringen als het over medicijnen gaat. Verminderd inzicht bij patiënten over wat ze nou eigenlijk slikken. En vooral: minder vertrouwen. Mensen die boos zijn over de zoveelste verandering, achterdochtig worden en dan maar niet meer slikken. Mensen die bijwerkingen rapporteren waardoor soms klachten weer uitgezocht moeten worden met alle tijd, moeite en geld die daarmee gepaard gaan.

Mensen die het verschil niet meer zien tussen oxycodon 5 mg en oxycodon mga 5 mg. Maar dat laatste kan ook zomaar ineens door oxycodon mva 5 mg vervangen worden. En je moet ze absoluut niet door elkaar halen!

Merk
Eerder kende je als arts een geneesmiddel als merk. Toen kwam de tijd dat je netjes de stofnaam noemde. En nu zitten we in een tijd waarin je zowél het merk, als de stofnaam, als alle (soms buitenlandse) fantasienamen moet kennen, die van een middel bekend zijn. Zodat je in de spreekkamer dit soort conversaties krijgt: ‘Nee, mijnheer Zuring, ik bedoel die omeprazol. Ja, dat pilletje dat eerder Losec heette, maar nu omeprazol. Ik weet alleen niet hoe dat in het Grieks heet, want dat had u laatst he? Wat zegt u? O, u heeft nu Omecat gekregen. Maar dat zal wel hetzelfde zijn. Denk ik. Nee, ik hou mijn vakliteratuur wel bij hoor, maar deze naam was ik nog niet tegengekomen. Hoe bedoelt u, ik vertrouw het allemaal niet meer?’

Chaos
Ik kan een hele litanie opschrijven van wat er allemaal fout gaat met deze chaos in medicijnenland. Dat doe ik niet. Ik wil er alleen op wijzen dát er veel fout gaat. Ik wil een pleidooi houden om medicijnfabrikanten te verplichten op zijn minst de naam van een middel eenduidig te houden en vorm en kleur van het pilletje ook. Ik wil ook een pleidooi houden om niet iedere 3 maanden te wisselen van medicijn. Ik wil laten horen hoe enorm frustrerend dit chaotische beleid is voor zowel patiënten als zorgverleners. En ik wil dat we beseffen dat het allerbelangrijkste dat we in de zorg nodig hebben, verkwanseld wordt: vertrouwen.